Sizlere bir döneme damga vurmuş Ehl-i Kur’an ve Mevlithanları tanıtmaya devam ediyoruz. Bu haftaki yazımızda meşhur “Sordum sarı çiçeğe, annen baban yok mudur” ilahisinin bestekarı Tahir Karagöz (1921-1994) var.
Tahir Karagöz Kimdir?
Tahir Karagöz Kimdir? Konya’da 1818’ de (Resmi kayıtta 1921) doğdu. Babası Konya Sultan Selim Camii Müezzini Hüseyin Efendi, annesi Fatma Hanım’dır. Aldığı bir mevlit davetiyle Konya’ya giden Sadeddin Kaynak, mevlit cemiyetinde bir “aşr-ı şerif” okuyan genç hafızı beğenerek İstanbul’a davet etti. O da hiç vakit kaybetmeden İstanbul’a gitti. Ses terbiyesine, makamlara, geçkilere yani rutüşlere ihtiyacı vardı. İstanbul’ a gitti gitmesine de fakat bu genç hafız, parasız pulsuz bir vaziyette yersiz ve yurtsuzdu.
O dönem İstanbul’da fakir talebelere kucak açan, onları giydiren, doyuran, barındıran, okutan, hatta cebine haçlık koyan üç büyük hoca vardı. Bunlar Gönenli Mehmet Efendi, Nurosmaniye Cami İmamı Hasan Akkuş ve Hacı Fahri Kiğılı idi. Bunlar Kur’an talebeleri için adeta “Hızır” dılar. Hastalık dahil her dertlerine koşarlardı.
Daha sonra Tahir Karagöz Konya ile İstanbul arasında mekik dokumaya başladı. Konya’nın “Hızır”ı Veyiszade Mustafa Kurucu’dur. Hafızlık, okuyuş, makam ve konusunda ilk hocası Veyiszade Mustafa Efendi oldu. İstanbul’daki hocaları ise başta Sadeddin Kaynak olmak üzere Ali Rıza Sağman, Hüseyin Tolan ve diğerleridir. Yalnız kısa bir meşk dönemi de olsa Sadeddin Kaynak’tan kopamadı.
Tahir Karagöz, İstanbul’da elde ettiği tecrübe, makam, eser meşkleri, çeşitli hafız ve sanatçılarla beraber olması onu değiştirdi. Mesleki yönden hayli olgunlaştı, sosyalleşti ve şöhret oldu. 1960’tan sonra Ankara Aslanhane Camii, Hacı Bayram Camii, daha sonra da Maltepe Camii’nde müezzin olarak görev yaptı. Bu arada evlendi ve çocukları oldu. Artık kendisi bir bestekar ve öğrenci yetiştiren bir hocaydı.
“Bana bunu bestelettirdiler”
İcralarında genellikle enstrüman olarak bendir çalardı. Ayrıca çok iyi nazariyat bilgisine sahipti. Notaya geçmiş otuz ilahisi ve on şarkısı vardır. Tasavvuf terbiyesine göre yaptığı besteler için “Besteledim” demez, “Bana bunu bestelettirdiler” demeyi tercih ederdi. Yetiştirdiği talebeler arasında Ekrem Vural ve Muzaffer Şenduran’ın adını verebiliriz.
Tahir Karagöz esprileri ve tutkularıyla unutulmayacak bir insandı. Yurt içi ve yurt dışı birçok konser ve programlara katıldı. Muzaffer Şenduran onun için “Tasavvuf musikisine bu kadar vakıf bir kişi devrimizde artık yoktur.” El Hak Tahir Karagöz’ü tanımak isteyenlere derim ki; o inanç ve yaşantısıyla biraz Mevlevi, biraz Bektaşi, biraz da sufi- mahvi- kalendermeşrep görünüşlü, “nev-i şahsına münhasır” biriydi. Fazla üzerine giderseniz, “Yaratılanı hoş gör yaratandan ötürü” der, işi pişkinliğe vurur, sigarasını yakar kurtulurdu!
Meşhur “Sordum sarı çiçeğe” ilahisinin ve birçok önemli ilahinin de bestekarıdır. “Sevgi baht olmuş”, Hak şerleri hayreyler”, “Haktan inen şerbeti içtik elhamdülillah”, ve “Dertli dolap” en çok bilinen eserleridir.
16 Kasım 1994’de Ankara’da vefat etti. Kabri Ankara Karşıyaka Mezarlığında beşinci kısımda, girişte sağdan 100-150 metre aşağıda çevre duvarına 8-10 metre yakındadır.
Not: Bu yazı Ramazan Alparslan’a ait “Ehl-i Kur’an ve Mevlithanlar” isimli kitaptan alıntı yapılarak oluşturulmuştur.
Bunları Biliyor Muydunuz?
-Banyo yaptıktan sonra ayaklara soğuk su dökmenin kan dolaşımını hızlandırıp sıcak sudan dolayı genleşmiş olan damarların içindeki kanın aktivasyonunu artırarak tansiyon düşüklüğünü önlediğini ve savunma mekanizmasını güçlendirdiğini…
-Gezegenler arasında sadece Venüs saat yönünde döndüğünü.
-Sabahları yiyeceğiniz bir elma, içeceğiniz bir bardak kahveden daha fazla uykunuzu açtığını.
-Kıta isimlerinin hepsi aynı harfle başlar ve aynı harfle bittiğini.
-Bir cam kırıldığında, parçaları saatte üç bin millik bir hızla etrafa dağıldığını.
