Güzel Sözler kategorimizde sizlere hazırladığımız Ney ile İlgili Sözler ve Şiirler sayfamızda tasavvuf kültüründe önemli bir yere sahip olan Ney sazı hakkında Hz. Mevlâna başta olmak üzere birçok söz ve şiir derledik. Birçok vatandaşımız neye ilgi duyarak ney sazını icra etmeye çalışmaktadır. Bu durumda icra etmeye çalıştığı ney ile ilgili söylenmiş güzel sözleri ya da şiirleri aramaya çalışır. Aramakla bulunmaz, lakin bulanlar hep arayanlardır sözünden yola çıkarak sayfamızda sizlere ney ile ilgili sözler hazırladık.
Özellikle 2000’li yıllardan sonra ülkemizde ilgi görmeye başlayan “Ney” gittikçe verilen önem daha da artıyor. Eskiden bir neyzen bulup ondan ney meşk etmek çok zorken çünkü Neyzen sayısı çok az olmasından dolayı günümüzde hemen hemen her ilde bir ney atölyesi ya da ney dersi veren hocalar mevcuttur. Tabi burada her ney dersi veren kişiye Neyzen demenin yanlış bir ifade olacağını düşünüyoruz.
Çünkü ney üflemeksadece nefesle icra edilen bir etkinlik değil aynı zamanda ney’in felsefesini ve barındırdığı uhrevi havayı kendi içinde teneffüs edebilecek bir ritüeldir. Bu bakımdan her ney üfleyen Neyzen değildir. Bu konuyu burada noktalayarak dilerseniz sizler için hazırladığımız Ney ile İlgili Sözler ve Şiirler içeriğimize bir göz atalım. Ne dersek diyelim Ney’den diyelim… Hadi buyrun.
Ney ile İlgili Sözler ve Şiirler
Ney çalınmaz, üflenir.
İnsan kulağından beslenir.
Ney dinlemek adabınca olur.
Neye kulak verirsen o gelir seninle.
Ney dinlemek insanı huzur veren irfani bir sestir.
Din’lenmek için dinlemek gerekir. -Ömer Tuğrul İnançer
Aşka uçmadıktan sonra kanatlar neye yarar? – Hz. Mevlâna
Aşka can vermek için yârim Ney’e aşk üfürecek nefes lazım… -Kafkas Ruleti 2, Selman Kayabaşı
Ney, ayrılığın acısını seslendirmededir; o halde ona söylettiren hava değil ayrılığın ateşidir…Senai Demirci
İnsan kalbi, tıpkı ney gibi, fena ve zevalin, ayrılık ve yokluğun yaşandığı bu dünyada, inceden inceye feryat etmektedir. -Senai Demirci
Başlıyor ney gibi sine feryada. O coşkun günlerim geldikçe yâda, sevdayı zülfünle dârı dünyada. Başımdan esmedik yeller mi kaldı? – Faruk Nafiz Çamlıbel
Çalışırken ney olursunuz, saatlerin fısıltısı müziğe dönüşür neyin yüreğinde. Tüm varlıklar uyum içinde bir ağızdan şarkı söylerken, dilsiz ve sessiz bir kamış olmayı isteyen çıkar mı aranızda? -Ermiş, Halil Cibran
Ney de kamış olarak bulunduğu sazlıktan ayrılır ve bu ayrılış neyin acı feryadına sebep olur. Oysaki yıllarca sazlıkta sessizce bekliyordu. Ayrılıkla imtihan olunca, feryat etmeye başlar. Ses
etmeye başlar ve başkaları tarafından dinlenmeye başlar. Sözü ancak öyle dinlenir hale gelir. -Hikmet Anıl Öztekin
Ney üflemeye başladı bu kez. Her gece gün söndükten ağarıncaya kadar bağdaş kurarak ve gözlerini yumarak ney üfledi. Bir süre bununla yetineceğini umarak mutlu oldu. Ama ney götürüyor ve asıl girilmesi gereken kapının önünde bırakıyordu. Ona içerisi lazımdı. -Nazan Bekiroğlu
Hiç dikkat ettin mi? Fülüt çalarken ağızdan ‘Tü’ sesi çıkar. Yan fülüt çalarken mesela, ‘Fü’ sesi çıkar. Ney üflerken ise ağızdan ‘Hu’ sesi çıkar. ‘Hu’ ise Yaradan’dır. Ney üflendikçe O anılır. Bundan dolayıdır ki öteden beri ney Anadolu tasavvuf kültüründe büyük bir öneme, değere sahiptir. -Kitap Dokununca Yüreğe, Ali Uçar
Pascal’ın deyişiyle: “İnsan zayıf bir ney çubuğundan öte bir şey değildir. Ufak bir damla dahi onu ortadan kaldırmak için yeterlidir. Ancak bütün dünya onu öldürmeye kalksa, o yine de bütün dünyadan daha üstündür. Çünkü dünya insanı yok ettiğinin farkında değildir ama insan kendi yok oluşunun farkındadır.
Ney, insan sesine en yakın seslerdendir. Siz Ney’e eğilmeye başladığınızda o da size bir şeyler anlatmaya çalışacak ve zamanla sizle sohbet edecek en yakın arkadaşınız yerine geçecektir. Bu nedenle ondan çıkan ses sizin ve sizi dinleyenler için en ulvi sâda olacaktır. Ona karşı sabırla ve sevgiyle yaklaşın. Feyziniz daim olsun…-Neyzen Ahmet Kaya
Ne gariptir ki, saz semaisi hitama erinceye kadar, ” Kusur benim imzamdır! ” diyen Şeyh Efendi bir tek bile hata yapmamış, bir tanecik olsun çürük ses üflememişti. Kalabalıktakilerin tezahüratına rağmen, dedenin muhbirleri başlarını önlerine eğmiş, çıt çıkarmıyorlardı. Az sonra dedelerden biri, ” Erenler! ” dedi. ” Ney-i şerifinizle bugüne kadar üflediğiniz her şey, kusurlu olduğu için kusursuzdu. Ama şimdi üflediğiniz, kusursuz olduğu için kusurlu!
Malumdur ki gemi, suyun üzerinde, denizin üzerinde gittiği müddetçe su onu kaldırıcı ve gitmek istediği yere ulaştırıcı bir vâsıtadır. Ne zaman ki gemide bir delik hâsıl olur, deniz, geminin içine girmeye başlarsa artık o gemi yürümez ve batar. İşte dünya malı, insanı varmak istediği yere götüren, götürücü olan deniz gibidir. Onu sen içine almazsan, üzerinde olursan gemi gibi istediğin yere varırsın. Yok; hırsla, tamah ile onu içine almaya kalkarsan geminin su alıp batması gibi dünyaya batarsın. -Ömer Tuğrul İnançer
Ney Hakkında Yazılmış Şiirler
Nây-ı Mevlâna
Görmek istersen eğer esrar-ı Haktan bir eser
Masivaya aldanıp kaptırma gönlün serbeser
Düşmesin sahillere deryay-yı vahdetten o ser
Yarelenmiş kalbine aşk-ı hüda bir gün eser
Nay-ı Mevlanayı dinle, gir bizimle halkaya
Kalbinin imanı-ı pakin üzre tecdit eyle gel
Bezm-i ali zevkini kalbinde tevhid eyle gel
Lütfü istidadını sayinle tezyid eyle gel
Gözlerin envarını eflake temdit eyle gel
Nay-ı Mevlanayı dinle, gir bizimle halkaya
Bir devirdir fırsatı elden kaçırma fikre gel
Benliğin davasını gütme tevazu içre gel
Seyredüp pervanelerden ibret al da zikre gel
Hasılım bel bağlama fani cihana titre gel
Hasretinden ah edip yıllarca yanma nafile
Kısmet olmaz böyle fırsat her zaman her gafile
Vaktini fevt eyleme ağyara ıyma laf ile
Bakmak istersen mukadder cilveye insaf ile
Nay-ı Mevlanayı dinle, gir bizimle halkaya
Mevlevidir benliğinden ehl-i aşka hayreden
Mevlevidir hadisatı sinesinde seyreden
Mevlevidir nefsine Allah yolunda cevreden
Mevlevidir bir nefeste kâinatı devreden
Nay-ı Mevlanayı dinle, gir bizimle halkaya
(Dr. General Müslim Gür)
*****
Sinem hevâ-yı aşkın ile doldu ney gibi
Dem urduğumca âh ü figândır çıkan nefes
Göğsüm aşkının havasıyla doldu ney gibi,
Soludukça ah ve feryattır çıkan her nefes.
-Fuzûlî
*****
Sanma ciddiyet ile sarf eylerim sanatımı
Ney elimde suyu durmuş kuru musluk gibidir
Bezm-i meyde süfehanın neye meftun oluşu
Nazarımda su içen eşşeğe ıslık gibidir.”
-Neyzen Tevfik
*****
“Aşk kime benzer?” diye sordu.
“Aşk bir neyzene benzer” dedim.
“Aşk bur neyzene benzerse biz neyiz?” diye sordu.
“Evet “dedim. Çok doğru!
Aşk bir neyzene benzerse, biz Ney ‘iz!
-Mevlâna
Ey nûr-i Fatıma, mahbûb-ı ins u cân
İnletti bizi mihneti devrân yâ Huseyn!
Bezm-i gâmına ateş-i hasretle yanmayan
Olsun hemişe ney gibi nâlân yâ Huseyn!
-Sâfi
*****
Dinle!
Bu ney neler anlatır aşktan yana, ayrılıktan yana.
Ayrılıklardan nasıl şikayet ediyor
Beni kamışlıktan kestiklerinden beri
Feryadımdan erkek ve kadın, etkilenen herkes
inlemektedir.
-Mevlâna
*****
Can bir şaraptır, insan onun testisi;
Beden bir ney gibidir, kan o neyin sesi.
Hayyam, bilir misin nedir bu ölümlü varlık:
Hayal fenerinde bir ışık pırıltısı.
-Ömer Hayyam
*****
Ey Neyzen, şu Ney’in şeker kamışına benziyor;
Sen gelmezsen, padişahlar padişahı-mız neş’elenemez
Sen her çağı, sabaha kadar üfledin mi,
İhtiyar dünyadan bir gençtir, doğar
-Mevlâna
